Trời chuyển
dần về cuối thu, cánh đồng soi bãi ven sông Hồng đỏ nặng phù sa của xã
Báo Đáp (huyện Trấn Yên) vàng ươm một màu của đậu tương "chín”. Đây là
thành quả của các cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Yên Bái cùng với 100
hộ dân địa phương phối hợp thực hiện Dự án phát triển sản xuất nhân
giống cây lạc, đậu tương.
Dự án được thực hiện với quy mô 10ha với giống đậu tương DT84 được trồng
do Trung tâm chuyển giao công nghệ và Khuyến nông (Viện Khoa học Nông
nghiệp Việt Nam) cung ứng trên đất màu soi bãi ven sông Hồng. Để Dự án
đạt hiệu quả cao, các cán bộ khuyến nông theo dõi chặt chẽ quá trình
sinh trưởng và phát triển, cũng như khả năng chống chịu sâu bệnh của
giống đậu tương này.
Với phương châm "cầm tay chỉ việc”, các lớp tập huấn kỹ thuật được thực
hiện ngay tại ruộng từ cách làm đất, gieo hạt, bón phân, làm cỏ đều được
cán bộ kỹ thuật trực tiếp làm mẫu. Ngoài ra, việc kiểm tra đồng ruộng,
áp dụng đúng quy trình kỹ thuật được tiến hành thường xuyên, nhờ thế mà
các bệnh sâu ăn lá, rầy xanh, rệp... trong thời kỳ cây chuẩn bị ra hoa
và ra hoa đều được phòng trừ kịp thời, không làm ảnh hưởng đến năng suất
và chất lượng cây trồng.
Bà Lò Thị Hằng (thôn 3, xã Báo Đáp) cho biết: "Mấy vụ trước, tôi cũng
trồng đậu tương nhưng chỉ trồng theo thói quen, lần này, được cán bộ
hướng dẫn kỹ thuật tôi cũng như nhiều người khác đã biết chú trọng đến
đầu tư phân bón, đặc biệt là lượng phân chuồng, phân lân, phân kali, bón
đúng, bón đủ, bón vào đúng thời điểm, rồi học được thêm cả kỹ thuật tỉa
bớt cây, xới xáo cho đất thật tơi xốp cho rễ phát triển nhanh và vun
luống cao giúp cây chống đổ trong mưa bão”.
Trong điều kiện thời tiết của vụ hè thu, sau 5 - 7 ngày đậu tương bắt
đầu mọc, tỷ lệ nảy mầm trung bình đạt 85 - 90%, một số diện tích tỷ lệ
nảy mầm đạt 95% và sau thời gian sinh trưởng 95 - 100 ngày, đậu tương có
thể cho thu hoạch.
Qua theo dõi cho thấy, giống đậu tương DT84 cứng cây, lá có màu xanh
đậm, hoa tím, quả màu vàng rơm, trung bình đạt 28 quả chắc/cây, hạt to.
Với năng suất trung bình đạt 2,3 tấn/ha và giá bán hiện nay khoảng
19.000đồng/kg, trung bình một ha trồng đậu tương sẽ cho thu về khoảng 45
triệu đồng trừ các loại chi phí nông dân có lãi khoảng 15 triệu đồng
/ha. Bà Nguyễn Thị Khuê, trưởng thôn 3 cho biết: "Vụ vừa rồi thôn tôi có
50 hộ tham gia mô hình, hiệu quả rất tốt, có lãi gấp đôi so với trồng
ngô mà cây đậu tương lại giúp đất thêm màu mỡ, vụ sau trồng cây gì cũng
cho năng suất cao hơn, vì vậy, nhiều hộ đã giữ giống cho năm sau”.
Ngoài hiệu quả kinh tế, Dự án còn giúp bà con nông dân tiếp cận tiến bộ
khoa học kỹ thuật, chăm sóc phòng trừ sâu bệnh cho đậu tương, đổi mới
nhận thức mùa vụ, loại bỏ những cây kém chất lượng, tạo ra giống thuần
chủng, chủ động giữ giống cho vụ sau. Thâm canh đậu tương sẽ làm cho đất
được cải tạo, tăng thêm nguồn phân hữu cơ cho đất.
Mô hình này sẽ làm cơ sở cho việc nhân rộng vào các năm tiếp theo, góp
phần đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp, tạo công ăn việc làm, tăng thu
nhập cho người lao động, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững.
Những ruộng đậu tương sau khi cho thu hoạch nhanh chóng được bà con nông
dân chuyển sang trồng bí đỏ hạt đậu - một giống cây trồng mới thích hợp
với vụ đông cho năng suất, chất lượng cao. Không cho đất nghỉ, đưa các
loại cây trồng có hiệu quả kinh tế cao vào thâm canh giúp nông dân có
thu nhập thường xuyên và nâng cao thu nhập trên một đơn vị diện tích
canh tác theo vaas